El Greco, 1541’den 1614’e kadar yaşamış İspanyol bir ressamdı. Rönesans ve Barok dönemlerinin en mühim ve müessir ressamlarından biri olarak kabul edilir. Eserleri canlı renkleri, uzun figürleri ve fer ve gölgenin acıklı kullanımıyla karakterize edilir.
El Greco’nun sanatla alakalı seçimi, Maniyerizm, Bizans sanatı, Venedik resmi, Karavaggizm, Doğacılık, Ekspresyonizm, Kübizm ve Soyut Ekspresyonizm benzer biçimde oldukça muhtelif etkilerden beslendiği için çoğunlukla eklektik olarak tanımlanır.
Bu yazıda, El Greco’nun eserlerinde kullandığı değişik sanatla alakalı stilleri inceleyeceğiz. Ek olarak, öteki sanatçılar üstündeki tesirini ve bütün zamanların en mühim ressamlarından biri olarak mirasını tartışacağız.
I. El Greco’nun Sanat içerikli Stilleri
El Greco’nun sanatla alakalı seçimi, geniş bir yelpazedeki etkilerden yararlandığı için çoğunlukla eklektik olarak tanımlanır. El Greco’nun çalışmalarındaki en mühim etkilerden bazıları şunlardır:
- Maniyerizm
- Bizans sanatı
- Venedik fotoğraf sanatı
- Karavaggizm
- Doğacılık
- Ekspresyonizm
- Kübizm
- Soyut Ekspresyonizm
Bu etkilerin her birini aşağıda daha ayrıntılı inceleyeceğiz.
II. Maniyerizm
Maniyerizm, 15. yüzyılın sonu ve 16. yüzyılın başlangıcında İtalya’da gelişen bir sanat tarzıydı. Maniyerist sanatçılar, görsel olarak çarpıcı ve romantik olarak kuvvetli sanat eserleri yaratmakla ilgileniyorlardı. Çoğu zaman drama ve tansiyon duygusu yaratmak için abartılı formlar, çarpıtılmış bakış açısı ve naturel olmayan renkler kullanıyorlardı.
El Greco, İtalya’daki ilk yıllarında Maniyerizm’den etkilenmiştir. Bu dönemdeki resimleri, örnek olarak Orgaz Kontu’nun Cenazesi (1586), uzun figürleri, fer ve gölgenin acıklı kullanması ve kompleks kompozisyonlarıyla öne menfaat.
III. Bizans Sanatı
Bizans sanatı, 4. yüzyıldan 15. yüzyıla kadar gelişen Bizans İmparatorluğu’nun sanatıydı. Bizans sanatı, altın varak, mozaik ve dini imgelerin kullanımıyla karakterize edilir.
El Greco, İtalya’daki ilk yıllarında Bizans sanatından da etkilenmiştir. Bu dönemdeki resimleri, örnek olarak Aziz John’un Gösterimi (1577), altın varak, dini imgeler ve düz, iki boyutlu üslup kullanımında Bizans sanatının tesirini göstermektedir.
IV. Venedik Resimleri
Venedik resmi, 15. ve 16. yüzyıllarda İtalya’nın Venedik kentinde gelişen bir fotoğraf okuluydu. Venedikli ressamlar, varlıklı renkler, canlı fer ve tabiatın realist tasvirlerini kullanmalarıyla tanınıyorlardı.
El Greco, Venedik’te bulunmuş olduğu vakit süresince Venedik resminden etkilenmiştir. Bu dönemdeki resimleri, örnek olarak Meryem’in Göğe Kabulü (1577), varlıklı renkler, canlı fer ve tabiatın realist tasvirlerinin kullanımında Venedik resminin tesirini göstermektedir.
V. Caravaggizm
Caravaggism, 16. yüzyılın sonu ve 17. yüzyılın başlangıcında İtalya’da gelişen bir fotoğraf tarzıydı. Caravaggesque ressamları, drama ve gerçekçilik duygusu yaratmak için kuvvetli fer ve gölge kontrastları kullanma tekniği olan chiaroscuro’yu kullanmalarıyla tanınıyordu.
El Greco, İtalya’da bulunmuş olduğu dönemde Caravaggism’den etkilenmiştir. Bu dönemdeki resimleri, örnek olarak Orgaz Kontu’nun Cenazesi (1586), günlük hayatın realist tasvirleri ve ışık-gölge kullanımında Karavaggizm’in tesirini gösterirler.
VI.Doğacılık
Doğacılık, tabiatın doğru tasvirini vurgulayan bir sanat tarzıdır. Natüralist sanatçılar, resimlerinde reel dünyayı yakalamakla ilgileniyorlardı ve
| Antet | Yanıt |
|---|---|
| El Greco’nun Sanat içerikli Stilleri | El Greco’nun eserleri, kariyeri süresince kullandığı muhtelif stillerde açıkça görülen eklektizmiyle karakterize edilir. |
| Maniyerizm | El Greco, 16. yüzyılda İtalya’da popüler olan Maniyerist tarzdan etkilenmiştir. |
| Bizans Sanatı | El Greco, altın varak, düz bakış açısı ve dinsel imgelerin kullanımıyla öne çıkan Bizans sanatından da etkilenmiştir. |
| Venedik Fotoğraf Sanatı | El Greco, Tiziano ve Tintoretto benzer biçimde Rönesans’ın Venedikli ressamlarından etkilenmiştir. |
| Karavaggizm | El Greco, Caravaggio’nun eserlerinden etkilenen bir ressam grubu olan Caravaggisti’lerden de etkilenmiştir. |
II. Maniyerizm
El Greco’nun erken devre emekleri, 16. yüzyılda İtalya’da popüler olan Maniyerist yoldam ile karakterize edilir. Maniyerizm, yapaylığı, abartıyı ve çarpıtmayı vurgulayan bir sanat stilidir. El Greco’nun Maniyerist resimleri, uzun figürleri, abartılı pozları ve fer ve gölgenin acıklı kullanması ile karakterize edilir.
El Greco’nun en meşhur Manierist resimlerinden bazıları şunlardır: Orgaz Kontu’nun Cenazesi (1586) ve Meryem’in Göğe Kabulü (1610).
III. Bizans Sanatı
El Greco, erken yıllarında Yunanistan’daki baskın sanatla alakalı yoldam olan Bizans sanatından büyük seviyede etkilenmiştir. Bizans sanatı, altın varak, düz bakış açısı ve çok stilize figürlerin kullanımıyla karakterize edilir. El Greco, bu unsurları kendi çalışmalarına dahil ederek Bizans ve Batı Avrupa etkilerini birleştiren benzersiz bir yoldam yaratmıştır.
El Greco’nun Bizans etkilerinin en çarpıcı örneklerinden biri, “Aziz John the Evangelist’in Gösterimi” (1608-1610) isminde tablosudur. Bu tablo, Aziz John the Evangelist’e dünyanın sonuna dair bir ekranların gösterildiğini tasvir eder. Tablodaki figürler düz, iki boyutlu bir tarzda tasvir edilmiştir ve altın varak kullanması bir zenginlik ve gizem duygusu yaratır.
El Greco’nun Bizans tesirleri renk kullanımında da görülebilir. Çoğu zaman drama ve kesafet hissi yaratan parlak, doygun renkler kullanırdı. Bu, o dönemde Batı Avrupa resminde tipik olarak kullanılan daha nefes renklerle karşıtlık oluşturur.
El Greco’nun Bizans tesirleri, kendine has tarzının gelişiminde mühim bir rol oynamıştır. Eserleri, Batı ve Şark sanat geleneklerinin bir füzyonudur ve resme yeni ve yenilikçi bir yaklaşımı temsil eder.
II. Maniyerizm
El Greco’nun erken devre emekleri, 16. yüzyılda İtalya’da popüler olan Maniyerist yoldam ile karakterize edilir. Maniyerizm, abartılı formları, naturel olmayan pozları ve çarpık perspektifiyle karakterize edilen bir sanat stilidir. El Greco’nun Maniyerist resimleri çoğu zaman uzun figürleri, canlı renkleri ve kompleks kompozisyonlarıyla karakterize edilir.
El Greco’nun en meşhur Manierist resimlerinden bazıları şunlardır: Orgaz Kontu’nun Cenazesi (1586), Meryem’in Göğe Kabulü (1577) ve Çarmıha Gerilme (1577).
VI.Doğacılık
El Greco’nun kariyerinin son yıllarındaki emekleri, önceki çalışmalarına kıyasla daha çok doğalcılıkla karakterize edilir. Bu, figürlerin ve nesnelerin daha realist tasvirinde ve renk ve ışığın daha organik kullanımında belirgindir.
El Greco’nun natüralist tarzının en dikkat cazibeli örneklerinden biri, “Orgaz Kontu’nun Cenazesi” (1586-1588) isminde tablosudur. Bu tablo, İspanya’nın Toledo kentinde varlıklı bir asilzadenin cenaze törenini tasvir eder. Tablodaki figürler büyük bir ayrıntıyla işlenmiştir ve fer ve gölgenin kullanması bir gerçekçilik duygusu yaratır.
El Greco’nun natüralist seçimi, Venedik fotoğraf sanatına ilişik faaliyetlerinden ve organik dünyayı gözlemlemesinden etkilenmiştir. Bu tarzdaki emekleri, hem güzel bununla birlikte gerçeğe yakın resimler yaratma arzusunu yansıtır.
VI.Doğacılık
El Greco’nun emekleri çoğu zaman figürlerin ve nesnelerin realist tasvirlerinde bariz olan natüralizmiyle karakterize edilir. Bu bilhassa “Toledo Manzarası” ve “Orgaz Kontu’nun Cenazesi” benzer biçimde dini mevzuları işlediği resimlerinde belirgindir. El Greco bu resimlerde organik dünyanın güzelliğini ve ayrıntılarını yakalarken bununla beraber eserine tinsel bir hayranlık duygusu da katar.
El Greco’nun natüralizmi, fer ve gölge kullanımında da belirgindir. Çalışmalarında drama ve kesafet hissi yaratmak için çoğunlukla kuvvetli fer ve karanlık kontrastları kullanır. Bu, bilhassa “Çarmıha Gerilme” ve “Mesih’in Dirilişi” benzer biçimde dini mevzuları işlediği resimlerinde belirgindir.
El Greco’nun natüralizmi, Venedik’teki eğitimi ve Leonardo da Vinci ve Michelangelo benzer biçimde Rönesans sanatçılarının çalışmalarına maruz kalması da dahil olmak suretiyle bir takım faktörden etkilenmiştir. Sadece, El Greco’nun natüralizmi bununla beraber benzersiz ve fark eder ve Batı sanatının gelişimine mühim bir katkıyı temsil eder.
VII. Ekspresyonizm
El Greco’nun emekleri çoğu zaman 20. yüzyılın başlarında ortaya çıkan ve sanatçının dünyaya dair subjektif deneyimini vurgulayan bir hareket olan Ekspresyonizm ile ilişkilendirilir. Ekspresyonist sanatçılar duygularını ve manevi durumlarını iletmek için çoğunlukla çarpıtma ve abartı kullanırlardı. El Greco’nun resimleri yoğun renkleri, acıklı ışıklandırmaları ve uzun figürleriyle karakterize edilir ve bunların tüm bunlar de ekspresyonist niteliklerine katkıda bulunur.
El Greco’nun Ekspresyonizminin en meşhur örneklerinden biri de tablosudur. Orgaz Kontu’nun Cenazesi (1586-1588). Bu tablo, varlıklı bir İspanyol asilzadesinin cenaze törenini tasvir ediyor ve Ekspresyonizm’in karakteristiği olan romantik kesafet ve görsel drama ile dolu. Tablodaki figürler son aşama çarpıtılmış ve abartılı şekillerde tasvir edilmiş ve renkler yürekli ve etkisi altına alan bir halde kullanılmış. Genel tesir, büyük bir romantik güç ve yoğunluktur.
El Greco’nun Ekspresyonizmi, kendi şahsi deneyimleri, dini inançları ve sürecinin sanatla alakalı gelenekleri de dahil olmak suretiyle bir takım faktörden etkilenmiştir. Derinden dindar bir adamdı ve resimleri çoğu zaman onun tinsel inançlarını yansıtır. Ek olarak, çarpıtma ve abartıya vurgu yapmasıyla karakterize edilen Manierist fotoğraf stilinden de etkilenmiştir.
El Greco’nun Ekspresyonizmi daha sonraki sanatçılar üstünde mühim bir tesir yarattı ve hareketin öncülerinden biri olarak kabul edilir. Eserleri 20. yüzyılda Ekspresyonizmin gelişmesinin önünü açmaya destek oldu.
Kübizm
El Greco’nun emekleri, Fransa’da gelişen 20. çağ sanat akımı olan Kübizm ile ilişkilendirilmiştir. Kübist sanatçılar, nesneleri aynı anda birden fazla gözünden temsil etmeye çalışmış ve bu da parçalanmış ve çarpıtılmış bir görünümle neticelenmiştir. El Greco’nun resimleri, uzun figürleri ve çarpıtılmış perspektifleriyle Kübizmin öncüleri olarak görülmüştür. Sadece El Greco’nun emekleri, hareketin biçimsel ilkelerine bağlı kalmadığı için ne olursa olsun Kübizm değildir. Aksine, El Greco’nun emekleri, hareketi şekillendirmeye destek olan birçok emek harcamadan kabul edilen Kübizm üstünde bir tesir olarak görülebilir.
El Greco’nun eserleri, soyut formlar ve renklerin kullanımıyla duygu ve hislerin ifadesine vurgu meydana getiren 20. çağ sanat hareketi olan Soyut Ekspresyonizm’in gelişiminde müessir olduğu belirtilmektedir.
El Greco’nun eserlerinde görülebilen Soyut Ekspresyonizm’in temel özellikleri içinde yürekli renklerin kullanması, etkisi altına alan fırça darbeleri ve sanatçının subjektif deneyimine odaklanma yer alır.
Örnek olarak, El Greco’nun resimleri çoğu zaman çarpıtılmış ve uzatılmış figürler ihtiva eder, bu da bir dinamizm ve enerji hissi yaratır. Canlı renkleri kullanımı da eserinin romantik yoğunluğuna katkıda bulunur.
Ek olarak, El Greco’nun resimlerinde çoğu zaman izleyicinin bireysel formlara ve renklere odaklanmasına müsaade eden net bir bakış açısı duygusu eksiktir. Bu, Soyut Ekspresyonizmin bir öteki mühim özelliği olan bir gizem ve belirsizlik duygusu yaratır.
El Greco’nun eserleri genel hatlarıyla Soyut Ekspresyonizm’in öncüsü olarak görülebilir ve akım üstündeki tesiri yadsınamaz.
S: El Greco’nun sanatla alakalı stilleri nedir?
A: El Greco’nun sanatla alakalı stilleri içinde Maniyerizm, Bizans Sanatı, Venedik Fotoğraf Sanatı, Karavaggizm, Doğacılık, Ekspresyonizm, Kübizm ve Soyut Ekspresyonizm yer alır.
S: Maniyerizm nelerdir?
A: Maniyerizm, 16. yüzyılda İtalya’da gelişen bir sanat tarzıdır. Abartılı formları, naturel olmayan pozları ve acıklı ışıklandırmasıyla karakterizedir.
S: Bizans Sanatı Nelerdir?
A: Bizans Sanatı, Bizans İmparatorluğu’nda 4. yüzyıldan 15. yüzyıla kadar gelişen bir sanat tarzıdır. Altın varak, mozaik ve kompleks süsleme kullanımıyla karakterize edilir.
S: Venedik Resmi Nelerdir?
A: Venedik Fotoğraf Sanatı, 15. ve 16. yüzyıllarda İtalya’nın Venedik kentinde gelişen bir sanat tarzıdır. Parlak renkler, varlıklı dokular ve insanların ve manzaraların realist tasvirlerinin kullanımıyla karakterize edilir.
S: Caravaggism nelerdir?
A: Caravaggism, 16. yüzyılda İtalya’da gelişen bir sanat tarzıdır. Acıklı tenvir kullanması, günlük hayatın realist tasvirleri ve fer ile karanlık arasındaki kuvvetli kontrastlarla karakterize edilir.
S: Doğacılık Nelerdir?
A: Doğacılık, tabiatın doğru tasvirini vurgulayan bir sanat tarzıdır. Realist renkler, dokular ve formların kullanımıyla karakterize edilir.
S: Ekspresyonizm nelerdir?
A: Ekspresyonizm, duygu ve hislerin ifadesini vurgulayan bir sanat tarzıdır. Çarpık formlar, canlı renkler ve kalınca fırça darbeleri kullanımıyla karakterize edilir.
S: Kübizm nelerdir?
A: Kübizm, 20. yüzyılın başlarında Fransa’da gelişen bir sanat tarzıdır. Geometrik şekiller, kırık formlar ve çoklu perspektiflerin kullanımıyla karakterize edilir.
S: Soyut Ekspresyonizm Nelerdir?
A: Soyut Ekspresyonizm, 20. yüzyılın ortalarında ABD Birleşik Devletleri’nde gelişen bir sanat tarzıdır. Soyut formların, yürekli renklerin ve etkisi altına alan fırça darbelerinin kullanımıyla karakterize edilir.
0 Yorum