- Yapılandırmacılık
- Yapılandırmacılığın Temel İlkeleri
- Mimarlıkta Yapılandırmacılık
- Resimde Yapılandırmacılık
- II. Yapılandırmacılık
- III. Yapılandırmacılığın Temel İlkeleri
- IV. Mimarlıkta Yapılandırmacılık
- V. Resimde Yapılandırmacılık
- VI. Heykelde Yapılandırmacılık
- VII. Fotoğrafçılıkta Yapılandırmacılık
- VIII. Filmimizde Yapılandırmacılık
- IX. Modada Yapılandırmacılık
Yapılandırmacılık, 20. yüzyılın başlarında Rusya’da ortaya çıkan bir sanat, mimari ve tasavvur akımıdır. Geometrik şekiller ve kararlı çizgilerin kullanması ve işlevsellik ve faydaya vurgu yapmasıyla karakterize edilir.
Yapılandırmacı sanatçılar ve mimarlar, sanatın camiası iyileştirmek için kullanılması gerektiğine inanıyorlardı ve çoğunlukla ergonomik bir işlevi olması amaçlanan eserler yarattılar. Örnek olarak, yapılandırmacı mimarlar hem işlevsel bununla birlikte güzel duyu açıdan hoş binalar tasarladılar ve yapılandırmacı sanatçılar Rus Devrimi’nin ideallerini destekleyen posterler ve öteki propagandalar yarattılar.
Yapılandırmacılık çağdaş sanat ve tasavvur üstünde mühim bir etkiye sahipti ve tesiri Piet Mondrian, Theo van Doesburg ve Laszló Moholy-Nagy benzer biçimde sanatçıların çalışmalarında görülebilir. Yapılandırmacılık ek olarak mimari, tasavvur ve tipografinin gelişimini de etkiledi.
Yapılandırmacılık
Konstrüktivizm, 20. yüzyılın başlarında, Rus Devrimi’nin arkasından Rusya’da ortaya çıktı. Rus Devrimi büyük bir çalkantı ve değişiklik zamanıydı ve birçok sanatçı ve mimar, yeni çağın ruhunu yansıtan yeni sanat ve mimari biçimleri yaratmaya hevesliydi.
İlk büyük yapılandırmacı sergi 1920’de Moskova’da düzenlendi. Sergide Vladimir Tatlin, Alexander Rodchenko ve Kazimir Malevich benzer biçimde sanatçıların eserleri yer aldı. Bu sanatçıların tamamı geometri ve kesinlik ilkelerine dayanan yeni sanat biçimleri yaratmakla ilgileniyordu.
Konstrüktivizm, Rusya’daki en etken sanat hareketlerinden biri halini aldı. Konstrüktivist sanatçılar ve mimarlar, fabrikalar, okullar ve hükümet binaları benzer biçimde muhtelif kamusal alanlar için eserler yaratmaları için göreve getirildi. Konstrüktivizm, endüstriyel tasarımın gelişiminde de mühim bir etkiye sahipti.
1920’lerde konstrüktivizm Almanya, Fransa ve ABD Birleşik Devletleri dahil olmak suretiyle öteki ülkelere yayılmaya başladı. Konstrüktivist sanatçılar ve mimarlar yeni sanat ve mimari biçimleriyle deneyler oluşturmaya devam ettiler ve çağdaş sanat ve tasarımın gelişiminde mühim bir etkiye haiz oldular.
Yapılandırmacılığın Temel İlkeleri
Yapılandırmacılığın temel ilkeleri şöyleki özetlenebilir:
- Sanatın işlevsel olması ve ergonomik bir amacı olması icap eder.
- Sanatın geometri ve kesinlik ilkelerine dayanması icap eder.
- Sanat, endüstriyel araç-gereç ve teknikler kullanılarak yaratılmalıdır.
- Sanat kolektif bir teşebbüs olmalı ve sanatçı ve işçilerden oluşan takımlar tarafınca yaratılmalıdır.
Yapılandırmacı sanatçılar ve mimarlar, sanatın camiası iyileştirmek için kullanılması gerektiğine inanıyorlardı ve çoğunlukla ergonomik bir işlevi olması amaçlanan eserler yarattılar. Örnek olarak, yapılandırmacı mimarlar hem işlevsel bununla birlikte güzel duyu açıdan hoş binalar tasarladılar ve yapılandırmacı sanatçılar Rus Devrimi’nin ideallerini destekleyen posterler ve öteki propagandalar yarattılar.
Mimarlıkta Yapılandırmacılık
Yapılandırmacı mimari, geometrik şekiller ve kararlı çizgilerin kullanımıyla karakterize edilir. Yapılandırmacı mimarlar tasarımlarında çoğunlukla çelik, cam ve beton benzer biçimde endüstriyel malzemeler kullanırlardı. Yapılandırmacı mimari ek olarak işlevselliğe ve faydaya kuvvetli bir vurgu yapmıştır.
Yapılandırmacı mimarinin en meşhur örneklerinden bazıları şunlardır:
- Vladimir Tatlin’in Üçüncü Enternasyonal Anıtı (1919-1920)
- Alexander Rodchenko’nun İşçi Kulübü (1929-1930)
- Konstantin Melnikov’un Narkomfin Binası (1928-1930)
Yapılandırmacı mimari, çağdaş mimarinin gelişiminde mühim bir etkiye sahipti. İşlevsellik ve faydaya vurgu yapması, Le Corbusier ve Mies van der Rohe benzer biçimde mimarların çalışmalarını etkiledi.
Resimde Yapılandırmacılık
Yapılandırmacı fotoğraf, geometrik şekiller ve kararlı çizgilerin kullanımıyla karakterize edilir. Yapılandırmacı ressamlar, çalışmalarında çoğunlukla metal ve cam benzer biçimde endüstriyel malzemeler kullanırlardı.
Yapılandırmacılık | Geometri |
---|---|
20. yüzyılın başlarında Rusya’da ortaya çıkan bir sanat, mimari ve tasavvur hareketi | Sanatta geometrik biçim ve formların kullanması |
Kübizm, fütürizm ve öteki avangart hareketlerden etkilenmiştir | Düz çizgiler, dik açılar ve sıradan geometrik şekillerin kullanımıyla karakterize edilir |
Modern mimarinin gelişmesinde mühim rol oynamıştır | Fotoğraf, heykel ve fotoğrafçılık dahil olmak suretiyle muhtelif öteki sanat formlarında kullanılmıştır |
II. Yapılandırmacılık
Sanatta yapılandırmacı hareket 20. yüzyılın başlarında Rusya’da başladı. Modern dünyada modası geçmiş ve alakasız görülen geleneksel sanat biçimlerine karşı bir tepkiydi. Yapılandırmacılar sanatın işlevsel olması ve toplumda bir amaca hizmet etmesi gerektiğine inanıyorlardı. Sanatın sanat uğruna olması fikrini reddettiler ve bunun yerine günlük hayatta kullanılabilecek sanat eserleri yaratmaya odaklandılar.
Yapılandırmacı hareket, 1917 Rus Devrimi ile yakından ilişkilendirilmiştir. Birçok yapılandırmacı sanatçı devrime iştirak etmiştir ve eserleri çoğunlukla yeni hükümetin ideallerini tanıtmak için kullanılmıştır. Devrimden sonrasında yapılandırmacılık, Sovyetler Donanması’nin resmi sanat seçimi haline gelmiştir. Sadece, Sovyet hükümeti daha tutucu hale geldikçe hareket 1930’larda ivmesini kaybetmeye adım atmıştır.
Rusya’daki düşüşüne karşın, konstrüktivizm dünya çapındaki sanatçıları etkilemeye devam etti. Modern mimari, tasavvur ve tipografinin gelişiminde büyük bir tesiri oldu. Konstrüktivist fikirler Piet Mondrian, Laszló Moholy-Nagy ve Alexander Rodchenko benzer biçimde sanatçıların çalışmalarında da görülebilir.
III. Yapılandırmacılığın Temel İlkeleri
Yapılandırmacılığın temel ilkeleri şunlardır:
- Geometrik şekillerin ve kararlı çizgilerin kullanması
- İşlev ve faydaya vurgu
- Geleneksel sanat içerikli teknik ve malzemelerin reddedilmesi
- Modern dünyayı yansıtan yeni sanat biçimlerinin yaratılması
IV. Mimarlıkta Yapılandırmacılık
Yapılandırmacılık, 20. yüzyılın başlarında mimari üstünde büyük bir etkiye sahipti. Vladimir Tatlin, El Lissitzky ve Hannes Meyer benzer biçimde mimarlar, hem işlevsel bununla birlikte anlatım edici binalar yaratmak için geometrik şekiller ve kararlı çizgiler kullandılar. Yapılandırmacı mimari çoğu zaman fabrikalar, okullar ve kütüphaneler benzer biçimde amme binaları için kullanıldı. Ek olarak Almanya, Weimar’daki Haus am Horn benzer biçimde hususi konutlar için de kullanıldı.
Yapılandırmacı mimari, küpler, silindirler ve piramitler benzer biçimde sıradan geometrik formların kullanımıyla karakterize edildi. Bu formlar çoğu zaman geleneksel olmayan bir halde düzenlenerek dinamik ve asimetrik kompozisyonlar yaratıldı. Yapılandırmacı mimarlar ek olarak hem hafifçe bununla birlikte kuvvetli binalar yaratmak için betonarme ve cam benzer biçimde yeni malzemeler ve inşaat teknikleri kullandılar.
Yapılandırmacı mimari, çağdaş mimarinin gelişiminde mühim bir etkiye sahipti. Bayağı geometrik formların kullanması ve işlev ve ifadeye vurgu yapması, Le Corbusier, Mies van der Rohe ve Frank Lloyd Wright benzer biçimde mimarların çalışmalarını etkiledi.
V. Resimde Yapılandırmacılık
Yapılandırmacılık, 20. yüzyılın başlarında fotoğraf üstünde büyük bir etkiye sahipti ve bu tarzda çalışan birçok sanatçı geometrik şekiller ve kararlı çizgiler kullanarak deneyler yapmış oldu. Yapılandırmacı resmin en dikkat cazibeli örneklerinden bazıları şunlardır:
* Kazimir Maleviç’in ilk soyut resimlerinden biri olarak önde gelen “Siyah Kare” (1915) isminde eseri
* Vladimir Tatlin’in dinamik bir kompozisyonda düzenlenmiş bir takım geometrik şekli içeren “Süprematist Kompozisyon” (1916) isminde eseri
* El Lissitzky’nin “Proun 1A” (1919), geometrik yöntemleri metinle birleştiren parlak renkli bir resimdir
Bu resimlerin tamamı sıradan geometrik şekillerin kullanması, çizgi ve forma vurgu yapmaları ve geleneksel perspektifi reddetmeleriyle karakterize edilir. Geleneksel fotoğraf yaklaşımından köktencilik bir sapmayı temsil ederler ve soyut sanatın gelişimine giden yolu açmaya destek oldular.
VI. Heykelde Yapılandırmacılık
Yapılandırmacı heykel, 20. yüzyılın başlarında sanattaki daha geniş yapılandırmacı hareketin bir parçası olarak ortaya çıkan bir heykel türüdür. Yapılandırmacı heykel, geometrik şekiller ve malzemeler kullanması ve biçim ile işlev arasındaki ilişkiye vurgu yapmasıyla karakterize edilir.
Yapılandırmacı heykeltıraşlar çoğu zaman metal, cam ve plastik benzer biçimde endüstriyel malzemeler kullanır ve çoğunlukla heykellerine işlevsel öğeler eklerlerdi. Örnek olarak, yapılandırmacı heykeller ışıklar, motorlar ya da öteki hareketli parçaları içerebilir.
Yapılandırmacı heykel, Vladimir Tatlin ve Naum Gabo benzer biçimde Rus Yapılandırmacı sanatçıların faaliyetlerinden etkilenmiştir. Ek olarak Auguste Rodin ve Constantin Brancusi benzer biçimde daha önceki heykeltıraşların faaliyetlerinden da etkilenmiştir.
Yapılandırmacı heykel, çağdaş sanat üstünde mühim bir etkiye haiz olmuştur. Minimalizm, Kinetik Sanat ve öteki çağıl sanat hareketlerinin gelişimini etkilemiştir.
VII. Fotoğrafçılıkta Yapılandırmacılık
Yapılandırmacı fotoğrafçılık, 20. yüzyılın başlarında ortaya çıkan bir hareketti ve sanattaki yapılandırmacı hareketle yakından ilişkiliydi. Yapılandırmacı fotoğrafçılar hem güzel duyu açıdan hoş bununla birlikte ideolojik olarak ilgili sahneler yaratmaya çalıştılar ve kompozisyonlarını kurmak için çoğunlukla geometrik şekiller ve kararlı çizgiler kullandılar. En meşhur yapılandırmacı fotoğrafçılar içinde Aleksandr Rodchenko, Varvara Stepanova ve El Lissitzky yer alır.
Yapılandırmacı fotoğrafçılık, 20. yüzyılın başlarında Rusya’da gerçekleşen sosyal ve politik değişiklikleri belgelemek için kullanıldı ve ek olarak yeni Sovyet devletinin gelişiminde de rol oynadı. Yapılandırmacı fotoğrafçılar, Sovyetler Donanması’nin ilerleme ve modernlik ideallerini destekleyecek sahneler yaratmak için hükümet tarafınca çoğunlukla göreve getirildi.
Yapılandırmacı fotoğrafçılık, çağdaş fotoğrafçılığın gelişiminde mühim bir etkiye haiz olmuş ve 20. yüzyılın ikinci yarısında ortaya çıkan daha deneysel ve avangart fotoğrafçılık biçimlerinin öncüsü olarak görülebilir.
VIII. Filmimizde Yapılandırmacılık
Yapısalcılık, filmin bir sanat formu olarak gelişiminde büyük bir etkiye sahipti. Yapısalcı sanatta geometrik şekillerin ve kararlı çizgilerin kullanması film ortamına iyi ahenk sağlamış oldu ve birçok yapısalcı film yapımcısı, görsel olarak çarpıcı ve düşündürücü filmler yaratmak için kamerayı ve düzenlemeyi kullanmanın yeni yollarını denedi.
En meşhur yapılandırmacı filmlerden bazıları içinde Dziga Vertov’un Film Kameralı Erkek (1929), benzersiz ve sürükleyici bir beyaz perde deneyimi yaratmak için montaj ve öteki deneysel teknikleri kullanan ve Sergei Eisenstein’ın Zırhlı Potemkin (1925) yapılma en iyi filmlerden biri olarak kabul edilir.
Yapılandırmacı filmler çoğu zaman politik ve toplumsal mesajları yaymak için kullanılırdı ve avangart beyaz perdenin gelişiminde mühim bir rol oynadılar. Yapılandırmacı hareketin film sanatı üstünde kalıcı bir tesiri oldu ve tesiri hala çağıl beyaz perdede görülebilir.
IX. Modada Yapılandırmacılık
Konstrüktivizm, 20. yüzyılın başlarında, bilhassa Sovyetler Donanması’nde moda üstünde büyük bir etkiye sahipti. Konstrüktivist tasarımcılar, süslemeye yönelik geleneksel vurguyu reddetti ve bunun yerine işlevsel ve faydacı kıyafetler yaratmaya odaklandı. Hem çağdaş bununla birlikte avangard tasarımlar yaratmak için geometrik şekiller ve yürekli renkler kullandılar.
En meşhur yapılandırmacı moda tasarımcıları içinde Varvara Stepanova, Lyubov Popova ve Nadezhda Udaltsova yer alır. Stepanova, bununla beraber kıyafet tasarımları da meydana getiren bir ressam ve tekstil tasarımcısıydı. Emekleri geometrik şekiller ve parlak renkler kullanımıyla karakterize edildi. Popova, bununla beraber kıyafet tasarlayan bir ressam ve heykeltıraştı. Tasarımları çoğu zaman Stepanova’nınkinden daha soyuttu ve çoğu zaman metal ve plastik benzer biçimde sıra dışı malzemeler kullanıyordu. Udaltsova, bununla beraber kıyafet tasarlayan bir ressam ve grafik tasarımcısıydı. Tasarımları çoğu zaman Stepanova ve Popova’nınkinden daha figüratifti ve çoğu zaman kumaş ve deri benzer biçimde geleneksel malzemeler kullanıyordu.
Yapılandırmacı moda Batı’da yaygın olarak kabul görmedi, sadece çağdaş modanın gelişimi üstünde mühim bir tesiri oldu. Yapılandırmacı tasarımcıların işlevsellik ve sadeliğe vurgu yapması, 1960’lar ve 1970’lerin minimalist moda stillerinin yolunu açtı.
S: Yapılandırmacılık nelerdir?
A: Yapılandırmacılık, 20. yüzyılın başlarında Rusya’da ortaya çıkan çağdaş bir sanat akımıdır. Geometrik şekiller ve kararlı çizgilerin kullanması ve faydacı nesnelerin yaratılmasına vurgu yapmasıyla karakterize edilmiştir.
S: İnşacılığın temel adları kimlerdir?
A: İnşacılığın en mühim adları içinde Vladimir Tatlin, Kazimir Malevich, El Lissitzky yer alır.
S: Yapılandırmacılığın öteki sanat akımlarına tesiri nelerdir?
Yapılandırmacılık, Bauhaus, De Stijl ve Minimalizm benzer biçimde öteki sanat akımları üstünde mühim bir etkiye haiz olmuştur.
0 Yorum